Ali Sami Yen: Galatasaray ve Türk Sporuna Adanan Bir Hayat
Ali Sami Yen, Galatasaray Kulübü'nün kurucusu ve Türk sporunun öncülerinden biri olarak, ölümünün 73. yıl dönümünde anılıyor. 20 Mayıs 1886'da İstanbul'da dünyaya gelen Yen, ünlü dilbilimci Şemsettin Sami'nin oğludur.
Futbol Kulübünün Kuruluşu
Ali Sami Yen, ilkokul eğitimini babasından aldıktan sonra Galatasaray Lisesi'nde eğitimine devam etti. Lise yıllarında dönemin edebi ve sportif olaylarını takip eden Yen, 1905 yılının Ekim ayında sınıf arkadaşlarıyla birlikte Galatasaray Kulübü'nü kurma kararı aldı. Bu süreçte, Yen sürecin başında yer alarak kulübün ilk başkanı oldu.
Ali Sami Yen, kulübün kuruluş amacını: "Maksadımız İngilizler gibi toplu oynamak, bir renge ve bir isme sahip olmak ve Türk olmayan takımları yenmektir." sözleriyle ifade etti.
Futbol Kariyeri ve Başkanlığı
Ali Sami Yen, Galatasaray'da gösterdiği zarif çalımlar ve yoğun enerji ile tanındı. Ancak 1907 yılında Kadıköy takımıyla oynanan bir maçta ayağının kırılması nedeniyle futbol kariyerine erken bir son verdi. Galatasaray Kulübü'nde 14 yıl boyunca başkanlık yaptı; 1905'ten 1918'e kadar kesintisiz 13 yıl, sonrasında ise 1925'te bir yıl daha başkanlık görevini üstlendi.
A Milli Takım ve Spor Teşkilatları
Ali Sami Yen, A Milli Futbol Takımı'nın ilk teknik direktörü olarak, 1923’te Romanya ile oynanan ve 2-2 biten ilk maçı yönetti. Ayrıca 1922’de kurulan Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı'nın (TİCİ) başkanlığını yaptı ve önemli spor federasyonlarının kuruluşuna öncülük etti. Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi (TMOK) başkanı olarak da 1924 Paris Olimpiyat Oyunları'na giden kafilenin başında yer aldı.
İlk Spor Müzesi ve Yazdığı Eserler
Ali Sami Yen, Türkiye'nin ilk spor müzesini kurarak, spor tarihinin korunmasına katkıda bulundu. 1915 yılında açılan müze, sonraları Galatasaray Lisesi’ne taşınmıştır. Ayrıca, "Futbol Kitabı" adını taşıyan eseri ile de Türk futbolu üzerine yazılan ilk kitap olma unvanını kazanmıştır.
Vefatı ve Anıları
Ali Sami Yen, 29 Temmuz 1951 tarihinde, 65 yaşında hayata veda etti ve naaşı Feriköy Mezarlığı'na defnedildi. Galatasaray'ın, 2011 yılında yıkılan Mecidiyeköy'deki stadyumu, onun ismiyle anılmıştır. Günümüzdeki Nef Stadı da, Ali Sami Yen Spor Kompleksi içinde yer almaktadır.
