Aşırı Yağışların Nedeni: Atmosferik Nehirler
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Tolga Görüm ve ekibi, 14-15 Mart 2023 tarihlerinde Şanlıurfa ve Adıyaman’ın çeşitli bölgelerindeki aşırı yağışların nedenini araştırdı. 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra yaşanan bu aşırı yağışların, Kızıldeniz’den gelen "atmosferik nehirler" vasıtasıyla oluştuğu belirlendi.
Aşırı Yağışlar ve Sonuçları
Bu süreçte Şanlıurfa ve Adıyaman’da toplam 21 kişinin yaşamını yitirmesi, 4 kişinin kaybolması gibi trajik olaylar yaşandı. Yüzyıllık meteorolojik veriler incelendiğinde, bu yağışların son 21 yılın en şiddetlisi olduğu ortaya çıktı. Yaklaşık 20 saat içerisinde 183 milimetre yağış düştüğü ve bunun da depremin etkisiyle zayıflayan yamaçlarda heyelanları tetiklediği bildirildi.
Atmosferik Nehirlerin Etkisi
Prof. Dr. Görüm, "Bu çalışmanın sonucunda aşırı yağışları tetikleyen faktörlerin başında atmosferik nehirlerin geldiğini belirledik. Kızıldeniz'den gelen bu hava akımları, iklim değişikliğinin de etkisiyle son yıllarda daha sık ve daha yoğun hale gelmiştir," dedi.
Doğal Afetler ve Ekonomik Etkiler
Prof. Dr. Görüm, atmosferik nehirlerin su buharı ve sıcak hava kütlelerini taşırken ani kar erimelerine yol açabileceğini vurgulayarak, bu durumun heyelanlar ve taşkınlara neden olabileceğini belirtti. Ayrıca bölgede büyük miktarda toprak ve kaya kütlesinin yer değiştirmesi, tarımsal alanlar üzerinde olumsuz etkilere yol açarak, özellikle coğrafi işaretli ürünler olan Antep fıstığı ve badem gibi ürünlerin kalitesini düşürdüğünü ifade etti.
Sonuç olarak, atmosferik nehirlerin etkilerinin derinlemesine anlaşılması, doğal afetlerde zararların en aza indirilmesi açısından büyük önem taşımaktadır.
Türk bilim insanları tarafından yapılan araştırmada, 6 Şubat 2023'te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Şanlıurfa ve Adıyaman’da görülen aşırı yağışların, Kızıldeniz’den gelen bir atmosferik nehirden kaynaklandığı tespit edildi. İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Tolga Görüm, AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Türk bilim insanları tarafından yapılan araştırmada, 6 Şubat 2023'te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Şanlıurfa ve Adıyaman’da görülen aşırı yağışların, Kızıldeniz’den gelen bir atmosferik nehirden kaynaklandığı tespit edildi. İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Tolga Görüm, AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
