Uzayda Kadın Sağlığı Araştırmaları
South Florida Üniversitesinden Begüm Aydoğan Mathyk, uzay yolculuğunda kadın sağlığını koruma konusuna öncülük ediyor. 2026 yılında Virgin Galactic ile gerçekleştireceği proje çerçevesinde, yalnızca kadınlardan oluşan bir astronot ekibinin sağlık durumu incelenecek.
Mathyk, Kadınlar Günü'nde yaptığı açıklamada, bilimsel keşiflere yönelik tutkusunun ve yenilikçi projelere katkı sağlama arzusunun kendisini Amerika Birleşik Devletleri’ne yerleştirdiğini ifade etti. NASA'nın Johnson Uzay Merkezi'nde uzay tıbbı stajı yaparak edindiği deneyimi paylaşan araştırmacı, uzay tıbbına dair eksiklikleri fark ettikçe bu alanda çözüm geliştirme isteğinin arttığını belirtti.
Uzay Tıbbına Katkıları
Uzayda kadın sağlığı alanındaki çalışmaların yetersizliğine dikkat çeken Mathyk, "Uzayda üreme ile ilgili bazı çalışmalar var fakat ben klinik bir perspektiften bakıyorum. Şu anda ABD'de bu konuda araştırmaları yöneten tek kadın doğum doktoruyum," dedi. Mathyk, Türkiye’de de kadın doğum doçentliği yapmaktadır.
Uzayda uygulamalı tıbbi görüntüleme konusundaki araştırmalarının bu alandaki ilklerinden biri olduğunu ifade eden Mathyk, yerçekimsiz ortamda ultrason uygulamalarının gelecekte kadın astronotların sağlık kontrollerini nasıl etkileyebileceği konusunda önemli veriler topladıklarını vurguladı. Çalışmalarını Nature dergisine de taşıyarak, 25'ten fazla ülkeden araştırmacılarla uzay uçuşunun insan biyolojisi üzerindeki etkilerini inceleme fırsatı buldu.
Kritik Bir Alan: Kadın Sağlığı
Uzayda kadın sağlığının korunmasının önemine vurgu yapan Mathyk, uzun süreli uzay görevlerinin kadınların sağlık üzerindeki etkilerinin hala bilinmediğini belirtiyor. "Eğer uzayda koloniler kurmayı planlıyorsak, kadın sağlığını güvence altına almak kritik bir mesele haline gelecek," diye ekliyor.
Türk Bilim İnsanlarına Çağrı
Mathyk, uzay araştırmalarının multidisipliner bir alan olduğunu ve birçok bilim dalına ihtiyaç duyulduğunu belirtti. Mühendislikten biyolojiye, tıptan fizik ve kimyaya kadar Türk bilim insanlarının bu alana katkısının önemli olduğunu ifade etti. Gelecekte uzay tıbbı ve insanların uzaydaki sağlık durumu üzerine daha fazla çalışma yapılmasının gerekliliğinin altını çizdi.
Türk uzay araştırmalarına duyduğu gururu dile getiren Mathyk, ülkemizin uzay alanındaki varlığının güçlü bir temele oturmasını sağlamak için katkı sağlamaya hazır olduğunu ifade etti.
South Florida Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü Yardımcı Yan Dal Araştırma Görevlisi Begüm Aydoğan Mathyk, kadın sağlığı alanında yaptığı çalışmaları bir adım öteye taşıyarak, Virgin Galactic firmasının 2026'da IIAS02 ile ortak yapmayı planladığı ve tamamı kadınlardan oluşan ekibin uçuşunda astronotların sağlığını inceleyecek. Mathyk, AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
